Các loại gỗ công nghiệp không phải ai cũng biết

Gỗ công nghiệp là gì?

Gỗ công nghiệp có tên quốc tế là Wood – Based Panel. Thuật ngữ "gỗ công nghiệp" dùng để phân biệt với loại "gỗ tự nhiên" (loại gỗ lấy từ thân cây gỗ). Gỗ công nghiệp đa số được làm từ các nguyên liệu thừa, nguyên liệu tận dụng, tái sinh (gỗ vụn), ngọn cành của cây gỗ tự nhiên sau đó qua quá trình xử lý kết hợp với keo, ép tạo độ dày thành những tấm gỗ tấm công nghiệp dưới cường độ áp suất cao.

Từ những tấm gỗ công nghiệp này sau đó sẽ được phủ lên một lớp bảo vệ. Lớp này có tác dụng tạo thẩm mỹ (giả vân gỗ, giả kim, sơn màu), chống trầy xước, chống thấm nước. Gỗ công nghiệp có khả năng chống mối mọt cao, chất lượng gỗ ổn định, khắc phục được các nhược điểm nặng của gỗ tự nhiên như: dễ cong, vênh.... Thêm vào đó nguồn gỗ tự nhiên ngày càng cạn kiệt đẩy giá thành lên rất cao nên gỗ công nghiệp ngày càng trở nên thông dụng hơn.

Ưu điểm của gỗ công nghiệp: 

- Không bị cong vênh, không bị co ngót hay mối mọt như gỗ tự nhiên.

- Bề bặt phẳng nhẵn.

- Dễ dàng sơn lên bề mặt hoặc dán các chất liệu khác lên trên như veneer, laminate, melamin.

- Giá thành rẻ hơn gỗ tự nhiên.

- Dễ thi công và thời gian gia công nhanh.

Nhược điểm của gỗ công nghiệp: 

- Không có độ dẻo dai như gỗ tự nhiên.

- Khả năng chịu lực hạn chế hơn gỗ tự nhiên rất nhiều.

- Không có khả năng trạm trổ như gỗ tự nhiên.

Các loại cốt gỗ công nghiệp thông dụng hiện nay gồm có:

Gỗ công nghiệp có thể được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu. Hàng nhập khẩu chủ yếu từ Trung quốc, Malaysia, Đức. Hiện nay trên thị trường có các loại cốt gỗ cơ bản sau:

1. Gỗ dán (Plywood)

- Cấu tạo: Được làm ra từ gỗ tự nhiên được lạng mỏng ra thành từng tấm có dỗ dày 1mm rồi mang các lớp gỗ đó đi ép dán bằng keo chuyên dụng một cánh đan xen lại với nhau. Ưu điểm của gỗ dán là không bị nứt trong điều kiện thông thường, không bị mối mọt co ngót trong thời tiết ẩm ướt.

Gỗ dán thường chỉ có 3 lớp, 5 lớp, 7, 11 lớp là vì khi khô hanh gỗ thường co lại và nói chung phần co theo vân ngang lớn hơn phần co theo vân dọc. Tấm gỗ càng mỏng, càng dễ bị vênh. Tấm gỗ dán chính là lợi dụng tính co lại không đều của các tấm mỏng, đem xếp dán các tấm mỏng co theo vân ngang với tấm mỏng co theo vân dọc để tránh nhược điểm trên.

Sở dĩ tấm gỗ dán có số lớp lẻ là để làm cho các tấm gỗ dán có một lớp cốt lõi ở giữa, một mặt khiến các lớp mỏng ở hai phía bị lớp cốt lõi giữ chặt không thể tự do giãn nở, mặt khác cũng làm cho lớp cốt lõi bị các lớp phía ngoài hạn chế. Vì thế tấm gỗ dán bao giờ cũng được dán lớp vân ngang rồi đến lớp vân dọc khác để làm cho các lớp gỗ mỏng kiềm chế lẫn nhau không bị cong vênh hoặc nứt gãy.

- Tính chất: Không nứt, không co ngót, ít mối mọt, chịu lực cao. Có gỗ dán thường, gỗ dán chịu nước phủ phim, phủ keo. Bề mặt thường không phẳng nhẵn.

- Ứng dụng: Gia công phần thô đồ nội thất gia đình, văn phòng, quảng cáo, làm lõi cho bề mặt veneer. Loại chịu nước làm copha, gia cố ngoài trời...

2. Cốt gỗ ván dăm (Okal):

- Cấu tạo: Đây là loại cốt gỗ được tạo thành từ các cành cây, nhánh cây hoặc thân cây gỗ rừng trồng (bạch đàn, keo, cao su...), có độ bền cơ lý cao, kích thước bề mặt rộng, phong phú về chủng loại. Sau đó được đưa vào máy nghiền nát thành dăm và trộn với keo đặc chủng để ép ra thành các tấm ván với các độ dày khác nhau như 9ly, 12ly, 15ly, 18ly, 25ly, cốt gỗ ván dăm có nhiều loại như cốt trắng, cốt xanh chịu ẩm, cốt đen… Kích thước tấm ván theo quy chuẩn: 1220mm x 2440mm.

Cốt ván dăm có đặc điểm là không mịn, nhìn bằng mắt thường bạn cũng có thể dễ dàng phân biệt các dăm gỗ. Đa phần các sản phẩm như bàn làm việc, tủ đều sử dụng loại cốt này.

- Tính chất: Không co ngót, ít mối mọt, chịu lực vừa phải. Bề mặt có độ phẳng mịn tương đối cao. Loại thường các cạnh rất dễ bị sứt mẻ, chịu ẩm tương đối kém. Loại chịu ẩm thường có lõi màu xanh.

- Ứng dụng: Gia công phần thô đồ nội thất gia đình, văn phòng, quảng cáo, làm cốt cho phủ MFC, PVC ... làm lớp cốt hoàn thiện tốt cho nhiều loại vật liệu hoàn thiện bao gồm cả sơn các loại.

3. Cốt gỗ MDF (cốt ván mịn)

- Cấu tạo: MDF là viết tắt của " Medium Density Fiberboard"  còn gọi là cốt ván mịn, là một loại dăm được làm từ chất thải gỗ được kết dính lại với nhau bằng nhiệt, keo, áp lực.

Gỗ MDF là vật liệu tốt hơn so với các loại vật liệu phổ biến khác. Gỗ MDF có kết cấu rất trơn tru, chủ yếu do các dăm gỗ sử dụng tạo nên MDF có độ mịn nhất định và tốt. Gỗ MDF cũng là loại vật liệu tuyệt vời vì vết cắt, xẻ rất mịn (trái ngược với ván gỗ dăm). Gỗ MDF cũng rất tốt khi sơn, sau khi sơn để lại một bộ mặt hoàn thiện tốt, đẹp hơn so với các loại gỗ composite khác. Gỗ MDF cũng chịu được độ ẩm nhất định, điều này có nghĩa là gỗ MDF không phồng lên hay cong vênh khi sử dụng trong môi trường có độ ẩm cao.

Bạn có thể dễ dàng phân biệt giữa cốt gỗ ván mịn mdf với cốt gỗ ván dăm khi so sánh bề mặt của chúng. Có 4 loại gỗ MDF được phân loại dựa theo chủng loại gỗ làm ra bột gỗ và chất kết dính cũng như các phụ gia là:

- MDF dùng trong nhà (các sản phẩm nội thất).

- MDF chịu nước: dùng cho một số yêu cầu ngoài trời, nơi ẩm ướt.

- MDF mặt trơn: để có thể sơn ngay, không đòi hởi phải chà nhám nhiều

- MDF mặt không trơn: dùng để tiếp tục dán ván lạng (Veneer).

- Tính chất: Không nứt, không co ngót, ít mối mọt, tương đối mềm, chịu lực yếu, dễ gia công. Bề mặt có độ phẳng mịn cao. Loại chịu ẩm thường có lõi màu hơi xanh lá cây.

- Ứng dụng: Gia công phần thô đồ nội thất gia đình, văn phòng, quảng cáo, làm cốt cho phủ MFC, PVC ... làm lớp cốt hoàn thiện rất tốt cho nhiều loại vật liệu hoàn thiện bao gồm cả sơn các loại.

4. Gỗ ghép thanh

- Cấu tạo: Gỗ ghép thanh (gỗ ván ghép) là những thanh gỗ nhỏ (gỗ tự nhiên) thường là gỗ cao su, gỗ thông, gỗ xoan, gỗ keo, gỗ quế, gỗ trẩu đã qua xử lý hấp sấy, trên dây chuyền công nghệ hiện đại, gỗ được cưa, bào, phay, ghép, ép, chà và sơn phủ trang trí.

Độ bền chắc không thua kém một tấm ván hay đố gỗ đặc cưa ra từ trong cây tự nhiên. Nếu trên bề mặt ván ghép được dán lớp veneer thì diện mạo cũng như chất lượng của gỗ ghép tương đương tấm gỗ đặc. Từ đó, việc ứng dụng nó đa dạng hơn để đóng đồ gỗ nội thất cũng như trang trí trong xây dựng. Ngoài ra, gỗ ghép thanh dán veneer rẻ hơn gỗ đặc tự nhiên khoảng 20 - 30%. Gỗ ghép thanh đã trở nên khá phổ biến ứng dụng trong các sản phẩm nổi thất như: giường, tủ, bàn ghế, cửa...

Có 4 cách thức ghép gỗ đó là:

- Ghép song song: Gỗ ghép song song gồm nhiều thanh gỗ cùng chiều dài, có thể khác chiều rộng, ghép song song với nhau.

- Ghép mặt: Gỗ ghép mặt gồm nhiều thanh gỗ ngắn, ở hai đầu được xẻ theo hình răng lược rồi ghép lại thành những thanh có chiều dài bằng nhau, rồi tiếp tục ghép song song các thanh thành tấm gỗ có bề mặt rộng.

- Ghép cạnh

- Ghép giác

- Ưu điểm: Gỗ ghép thanh có nhiều tính năng ưu việt mới như: Không bị mối mọt, không bị co ngót cong vênh, mẫu mã đa dạng phong phú, bề mặt được xử lý nên có độ bền màu tốt, có khả năng chịu va đập và chống xước cao. Tính ưu việt nổi trội hơn cả là ván ghép thanh được sản xuất chủ yếu từ khai thác gỗ rừng trồng, gỗ tận dụng nên đây thực sự là một loại vật liệu thay thế hoàn hảo trong lĩnh vực vật liệu nội thất trong khi nguồn gỗ tự nhiên ngày càng khan hiếm, đáp ứng được tính bền vững trong phát triển kinh tế - xã hội.

- Tính chất: Rất gần với các đặc điểm của gỗ tự nhiên

5. Cốt gỗ HDF:

- Cấu tạo: Tấm gỗ HDF (High Density Fiberboard) hay còn gọi là tấm ván ép HDF được làm từ gỗ tự nhiên nguyên khối, luộc, sấy khô trong môi trường nhiệt độ cao, từ 1000 C – 2000C. Gỗ được xử lý hết nhựa và sấy khô hết nước, với dây chuyền xử lý hiện đại và công nghiệp hoá hoàn toàn. Gỗ được đảm bảo chất lượng cao và thời gian xử lý nhanh. Bột gỗ được xử lý kết hợp với các chất phụ gia làm tăng độ cứng của gỗ, chống mối mọt, sau đó được ép dưới áp suất cao (850-870 kg/cm2) và được định hình thành tấm gỗ HDF có kích thước 2.000mm x 2.400mm, có độ dày từ 6mm – 24mm tùy theo yêu cầu.

- Tính chất: Bề mặt nhẵn bóng và thống nhất, độ cứng cao, chống ẩm tốt hơn gỗ MDF. Có khả năng cách âm khá tốt và khả năng cách nhiệt cao nên thường sử dụng cho phòng học, phòng ngủ, bếp… Bên trong ván HDF là khung gỗ xương ghép công nghiệp được sấy khô và tẩm hóa chất chống mọt, mối nên đã khắc phục được các nhược điểm nặng, dễ cong, vênh so với gỗ tự nhiên.

- Ứng dụng: Gia công phần thô đồ nội thất cao cấp, làm cốt ván sàn gỗ công nghiệp ...

6. Gỗ nhựa

- Cấu tạo: Ván gỗ nhựa là vật liệu mới. Tấm gỗ nhựa - tên kỹ thuật thường gọi là WPC. Đây là một loại nguyên liệu tổng hợp, được tạo thành từ bột gỗ và nhựa (có thể sử dụng nhựa HDPE, PVC, PP, ABS, PS,...). Ngoài nhựa và bột gỗ, WPC còn có thể chứa một số chất phụ gia làm đầy có gốc cellulose hoặc vô cơ.

Một lợi thế lớn của gỗ nhựa so với gỗ là nó dễ dàng uốn, và cố định để tạo thành các đường cong lớn. Do sự kết hợp trong quá trình sản xuất, gỗ nhựa vừa có tính chất như gỗ: có thể gia công bằng các công cụ mộc truyền thống vừa có tính chất như nhựa: khả năng chống ẩm mốc, chống mối mọt và chống mục nát, mặc dù độ cứng chắc không bằng gỗ thường, và có thể hơi biến dạng trong môi trường cực nóng.

Hiện nay, ván gỗ nhựa thường được sử dụng để làm vật liệu trong thiết kế tủ bếp hoặc các khu vực ẩm ướt khác như nhà vệ sinh, các phòng kho... Do giá thành cao so với MFC và MDF nên gỗ nhựa chưa được sử dụng rộng rãi trong nội thất.

- Ưu điểm: Ưu điểm chính của những sản phẩm gỗ nhựa là khả năng chống ẩm cao đồng thời có thể thay thế cho gỗ tự nhiên đặc biệt là ngoại thất ngoài trời, được sản xuất với rất nhiều màu sắc, nhiều màu giống vân gỗ tự nhiên, vân đá...có thể sơn phủ PU, 2K... lên bề mặt bình thường như gỗ.

- Tính chất: Chịu ẩm tốt, nhẹ, dễ gia công

- Ứng dụng: Gia công đồ nội thất gia đình, văn phòng, quảng cáo, làm cốt phủ các loại Acrylic

7. Ván tổ ong

- Cấu tạo: Là vật liệu cách tân sử dụng cấu trúc giống như tổ ong làm cho nó nhẹ hơn 60% so với ván thông thường.Tuy trọng lượng nhẹ nhưng có độ chịu lực tốt và khó bị cong vênh hơn so với ván truyền thống. Trong điều kiện môi trường thay đổi và động đất diễn ra thường xuyên, xu thế mới bây giờ là sử dụng vật liệu nhẹ nhưng vẫn đảm bảo được tính chịu lực và độ thẩm mỹ. Còn đối với người tiêu dùng, đồ nội thất được sản xuất từ ván tổ ong dễ di chuyển và lắp ráp hơn. Ứng dụng của chúng vô cùng rộng rãi: từ nội thất gia đình, văn phòng đến nội thất du thuyền nơi trọng lượng nhẹ được ưu tiên hàng đầu.

- Tính chất: Nhẹ, chịu lực khá tốt bởi cấu tạo tổ ong

- Ứng dụng: Gia công đồ nội thất, cánh cửa, vách ngăn cách âm...

Các loại bề mặt phủ gỗ công nghiệp được ưa chuộng hiện nay:

Từ các cốt gỗ công nghiệp người ta dán lên cốt gỗ một loại bề mặt vừa có tác dụng bảo vệ cốt gỗ chống ẩm thấp, mối mọt, trầy xước vừa tạo tính thảm mĩ tạo hình vân gỗ, giả kim hoặc bất kỳ màu sắc ưa thích nào.

1. Gỗ công nghiệp phủ bề mặt MFC

- Cấu tạo: MFC là viết tắt của "Melamine Faced Chipboard" là bề mặt nhựa tổng hợp, melamine chịu nhiệt, cứng, có màu sắc, họa tiết phong phú được phủ lên cốt gỗ, thông thường là cốt gỗ ván dăm (Okal) hoặc Ván mịn (MDF). Sau khi hoàn thiện các tấm gỗ Melamine có độ dày thông thường là 18mm và 25mm.

Ưu điểm:

• Không bị phai màu, biến màu, nứt hay thấm nước.
• Giá thành gỗ Melamine thường rẻ hơn Acrylic và Laminate

Nhược điểm:

• Hạn chế về tạo dáng như các bề mặt cong, lượn
• Tính năng chịu xước, chịu mài mòn kém hơn Laminate
• Phải ép dán trực tiếp lên cốt gỗ thì mới dùng được (cốt là MDF hoặc ván dăm).

- Tính chất: Bề mặt chống chầy xước, chịu nhiệt rất tốt. Có loại phủ Melamine 1 mặt và 2 mặt

- Ứng dụng: Gia công đồ nội thất, đặc biệt là nội thất văn phòng. Nhược điểm là hạn chế tạo dáng sản phẩm, xử lý các cạnh và ghép nối. Cạnh chủ yếu hoàn thiện bằng nẹp nhựa sử dụng máy dán cạnh chuyên dụng.

2. Gỗ công nghiệp phủ bề mặt gỗ Veneer

- Cấu tạo: Là gỗ tự nhiên được lạng thành nhiều lớp mỏng từ 0,3 - 1mm sau đó gỗ veneer được dán vào các loại cốt gỗ công nghiệp khác nhau như gỗ MDF, gỗ Plywood (gỗ ván dán), gỗ ghép thanh(ván ghép). Do lạng từ cây gỗ tự nhiên nên bề mặt gỗ veneer không khác gì gỗ tự nhiên.

- Ưu điểm: Giá thành rẻ hợp lý, một cây gỗ tự nhiên khi lạng ra thành gỗ veneer có thể sản xuất ra rất nhiều bàn ghế, tủ quần áo, tủ bếp..gỗ veneer chống cong vênh, mối mọt và có bề mặt sáng (do được chọn gỗ), có thể ghép trang trí vân chéo, vân ngang, vân dọc, đảo vân, có thể chạy chỉ chìm, tùy loại… mà vẫn giữ được nét đẹp và hiện đại của mình. Nếu sử dụng cốt gỗ ghép thanh (ván ghé) để tạo độ dài, rộng. thì gỗ veneer lại biến thành gỗ tự nhiên hoàn toàn và rất bền, chắc chắn, đẹp mà giá thành lại rẻ.

- Nhược điểm: Do cốt gỗ là gỗ công nghiệp nên veneer không chịu được nước, dễ bị sứt, nếu di chuyển nhiều khi đã lên thành thành phẩm thì hay bị hư hỏng, rạn nứt, chính vì vậy gỗ veneer là được nhiều người dùng tuy nhiên phải ở nhưng nơi quanh năm không bị nước tràn vào, và ít phải di chuyển.

3. Gỗ công nghiệp phủ bề mặt Laminate

- Cấu tạo: Gỗ Laminate có tên khoa học là High-pressure laminate, thường gọi là "Formica", là vật liệu bề mặt có khả năng chịu nước, chịu lửa, đa dạng về màu sắc và hoa văn. Bề mặt Laminate là bề mặt nhựa tổng hợp tương tự như Melamine, nhưng dày hơn Melamine nhiều. Độ dày của laminate là 0.5-1mm tùy từng loại (có thể phần biệt laminate và Melamine qua độ dày).

Gỗ Laminate được chế tạo theo công nghệ HPL, cơ bản gồm 3 lớp: Overlay (lớp màng phủ bên ngoài), Decorative Paper(lớp phim tạo màu mỹ thuật) và Kraft Paper (lớp giấy nền) liên kết chặt chẽ với nhau bằng keo melamine (melamine resin) trong quá trình ép ở nhiệt độ và áp suất cao giúp cho Laminate có tính năng chịu xước, chịu mài mòn.

Gỗ Laminate ược sử dụng để trang trí bề mặt thay thế gỗ tự nhiên trong lĩnh vực nội thất, đồ gỗ gia dụng như bàn ghế, vách ngăn, sàn gỗ, kệ trang trí…

Ưu điểm:

• Gỗ Laminate có màu sắc phong phú, đồng đều, bề mặt đa dạng
• Có thể uốn cong theo yêu cầu tạo dáng của nội thất, tủ bếp
• Chịu lực cao, chịu chày xước, chịu lửa, chịu nước, chống mối mọt và hóa chất.

Nhược điểm:

• Giá thành gỗ Laminate khá cao so sánh cùng các loại gỗ công nghiệp khác.
• Để sử dụng được thì gỗ công nghiệp laminate phải được dán trên các loại gỗ khác như gỗ MDF hay gỗ Ván dăm. Vì vậy chất liệu các sản phẩm gỗ này phụ thuộc rất nhiều vào kỹ thuật dán và chất liệu keo dán. Những mặt hàng phải tiếp xúc nhiều với nước tốt nhất là dùng loại cốt MDF xanh chống ẩm và viền được dán kín bằng các loại nẹp bo không thấm nước.

4. Gỗ công nghiệp phủ bề mặt Acrylic:

- Cấu tạo: Gỗ Acrylic có tên gọi phổ biến là Mica có nguồn gốc từ tinh chế dầu mỏ và có tên khoa học là PMMA – viết tắt của poly (methyl)-methacrylate. Gỗ Acrylic là sản phẩm có tính chất xanh sạch thân thiện và bảo vệ môi trường, dễ lau chùi, có thể đánh hết những vết trầy xước trên bề mặt khi bị xước nhẹ vượt trội hơn hẳn những đồ gỗ được phủ bằng bất cứ loại sơn nào. Với ưu thế về độ bền, bề mặt bóng mịn và sang trọng, Acrylic đang được ưa chuộng trong lĩnh vực nội thất và được sử dụng cho nhiều cho các sản phẩm như kệ trang trí, kệ Tivi, tủ áo đặc biệt là tủ bếp Acrylic.

Ưu điểm:

• Gỗ Acrylic có màu sắc phong phú, đa dạng. Không bị bay màu theo thời gian, ổn định màu sắc lâu dài.
• Bóng đẹp, sáng màu, hiện đại.
• Dễ gia công lắp dựng, dẻo… nên ta có thể cắt, uốn, ép theo ý muốn.
• Khó vỡ từ các tác động vật lý.
• Chất liệu Acrylic có tính bóng gương tạo cảm giác sang trọng, hiện đại, xanh sạch thân thiện và bảo vệ môi trường, thi công nhanh, giá thành hợp lý

Nhược điểm:

• Độ bền không cao nếu như không khí bị ẩm ướt.
• Giá thành để làm nội thất từ chất liệu Acrylic này giá tương đối cao.
• Máy móc để làm nộ thất gỗ Acrylic cần hiện đại và có độ chính xác cao.

Nguồn: Tổng hợp